Divan edebiyatı sanatçıları

XIII. yüzyıl

Hoca Dehhani : Din dışı konularda şiirler yazdı. İlk divan şairidir. Aşk şiirlerinin en önemli temasıdır. Lirik şiirleriyle tanınır. Ayrıca Sultan Veled – Seyyad Hamza da lirikte ünlüdür.

XIV. yüzyıl

Ahmedi : Din dışı şiirleri ile tanınır. Divan’ ı ve İSKENDERNAME isimli mesnevisi vardır.

Nesimi : Tasavvuf şiirleri ile tanınır. Şiirleri liriktir. Azer Türkçe’sidir. Tuyuğ’ ları ile ünlüdür. Divan’ ı var.

XV. yüzyıl

Şeyhi : Harname ve Hüsrev – ü Şirin hicivleri vardır. Asıl mesleği hekimliktir.

Sül Çelebi : Mevlüt’ ü ile ünlüdür.

Ahmet Paşa :

Necati Bey :

Ali Şir Nevai : Lirik şiirleri ile tanınır. Muhakemet – ül Lügateyn. Mecalisün Nefais Teşkire.

XVI. yüzyıl

Baki ( 1526 – 1600 ) : Medresede yetişmiş, müderrislik ve kadılık yapmış, Şeyhülislam olmak istemiş fakat olamamıştır. Konuları aşk, tabiat ve devrinin zenginliğidir. Divanın en ünlü gazekilerindendir. Divan’ı ve divanında yer alan KANUNİ MERSİYESİ en önemli eseridir.

Fuzuli ( 1495 – 1556 ) : Yalnız 16. yüzyılın değil bütün divan edebiyatının En Büyük şairidir. Tasavvuf ve aşk Fuzuli’ nin başlıca konularıdır. Aşk ilahi aşktır. Aşk acısından şikayetçi değil bilakis mutludur. Leyla ile Mecnun – Mesnevi, Şikayetname – Hiciv, Beng – ü Bade. Fuzuli ilimsiz şiiri boş duvara benzetir. Kendisi iyi bir tahsil görmüştür. Saraydan uzaktır. Çok acı ve ızdırap çekmiştir.

XVII. yüzyıl

Nef – i ( 1575 – 1633 ) : Erzurum’ da doğmuş iyi bir tahsil görmüştür. Şiirlerinde ses unsuru çok önemlidir. Şiirde sözün güçlü olmasına önem vermiştir. Dili ağır ama akıcıdır. Divan Dönemi nin en önemli KASİDE şairidir. Kasidelerinde tabiat tasvirleri önemli yer tutar. Şiirlerinde kılıç sıkıntıları ve bahar kokusunu duymak mümkündür. Ölçü tanımayan bir şairdir. Överken göklere çıkarır, yererken de yerin dibine sokar. Herkesi hicivlemiştir. Babasını da. En önemli eseri Divan’ ı dır. Hicivlerini Siham – ı Kaza adlı eserinde toplamıştır.

Nabi : Divan Edebiyatı nın didaktik şairidir. Osmanlı Duraklama Döneminde toplumda aksayan yönleri görerek bunlardan ilham almıştır. Öğüt verici tarzda şiir yazmış, ata sözlerine yer vermiştir. Hayrabad – Hayriye = Mesnevi. Divan’ı vardır.

XVIII. yüzyıl

Nedim ( 1680 – 1730 ) : Lale Devrinin zevkini eğlencesini yaşamış bir şairdir. Yaşadığı eğlence dönemini şiirlerine yansıtmıştır. Divan’ ın katı kurallarının dışına çıkmıştır. Şiirde ilk kez halk ruhunu, halk deyimlerini Nedim yansıtmıştır. İstanbul ve İstanbul Türkçesi’ ni şiire Nedim sokmuştur. Nedim’ in en önemli eseri Divan’ ı dır. Edebiyatımızda şarkıları bile ünlüdür.

Şeyh Galip (1757 – 1799) : Mevlevi tarikatının şeyhidir. Divan Edebiyatı nın son büyük şairidir. Süslü, çeşitli sanatlarla dolu ağır bir dili vardır. Şiirde kendine özgü özellikleri vardır ve Divan Edebiyatı’ na yeni bir hava kazandırmıştır. Şiirinde musiki çok önemlidir. Sebk – i Hindi tarzı temsilcisidir.

En önemli eserleri Divan – ı ve Hüsnü Aşk adlı mesnevisidir.