1 Ağustos 2024 Perşembe

Şiir - Görmek İster İnsan

 Görmek ister insan 

Bir kavak gibi aşıp boyunu duvarların

Yaprakları o ağacın 

Değer birbirine bir rüzgar eliyle 

Sonra duyulur o ilk yaz hışırtısı 

Bir annenin ninnisi gibi 

Özlemek midir?

Göğe uzanışı taze dalların 

Boşluğa tutunur sanırsın hani

Toprağa salar kendiyle köklerini 

Her şey üzere sevdalıdır 

Büyümek ister kendine yaslanıp 

Ayağı yerde başı göklere değin 

Ulu bir gölge olur sonra 

Ardına düşenlere açar göğsünü 

Her mevsim başka bir telaş için 

Ve büyümek bir hüzünlü haz 

Neden sonra ,

Çocukluğa kucak açar zaman 

Yaşamak istersin sadece

O unutulmuş hatıralarla 

Bulursun adını bir resmin kenarında 

Bulutsu özlemlerden uzak ,

O görülmemiş baharlardan 

İçinde büyümeyen heyecanlarla 

Uzanır bir annenin elleri

En uzak yollara 

Çıkmaz sokaklara 

Sevgisine kattığı taptaze umutlarla


Bahar Baydan

25 Mart 2024 Pazartesi

Türk Destanlarında Kullanılan Motifler

 Rüya Motifi


Destanlarda rüya motifinin sıkça kullanılmasının sebepleri arasında, rüyaların insanların bilinçaltını yansıtan önemli bir unsur olması ve kahramanların geleceği öngörmesi yer alır. Rüyalar, kahramanlara ilham verir ve onları yolculuklarına motive eder. Aynı zamanda, rüyalar kahramanların gelecekteki olayları tahmin etmelerini sağlar.


Işık Motifi


Destanlarda işik motifinin kullanılmasının nedeni, aydınlık ve karanlık arasındaki mücadeleyi sembolize etmesidir. Işık, iyilik, bilgelik ve umudu temsil ederken, karanlık ise kötülük ve cehaleti simgeler. Kahramanlar, bu mücadelede ışığı temsil ederek kötülükle savaşır ve milletlerine umut verir.


At Motifi


At, destanlarda sıklıkla kullanılan önemli bir milli motiftir. At, hız, güç ve özgürlük sembolüdür. Kahramanlar, atlarıyla destanlarda uzak diyarlara yolculuk eder ve düşmanlarını yenmek için savaşır. At aynı zamanda bir milletin gücünü ve kahramanlığını temsil eder.


Ağaç Motifi


Ağaç, doğanın ve hayatın sembolüdür. Destanlarda ağaç motifinin kullanılmasının nedeni, ağaçların kökleriyle toprakla bağlı olması ve dallarıyla gökyüzüne uzanmasıdır. Ağaçlar, kahramanların doğayla olan bağını ve topraklarına olan sevgisini temsil eder.



Kurt: Kurt, Türk kültüründe önemli bir yere sahiptir. Kurt, cesareti, gücü ve liderliği temsil eder. Destanlarda, kurt genellikle kahramanların koruyucusu ve yol göstericisi olarak görülür. Örneğin, Ergenekon Destanı’nda, Türkler, demirden çıkıp özgürlüklerine kavuşmak için kurdun yardımını alırlar.


Su: Su, yaşam, bereket ve temizliği temsil eder. Destanlar, genellikle kahramanların suyla ilişkili olaylar yaşadığını anlatır. Örneğin, Dede Korkut Hikâyeleri’nde, Köroğlu kahramanı, suyun içinden çıkan bir kılıçla düşmanlarını yener.


Dağ: Dağ, güç, sağlamlık ve dayanıklılığı temsil eder. Destanlar, genellikle kahramanların dağlarla ilişkili olaylar yaşadığını anlatır. Örneğin, Manas Destanı’nda, Manas kahramanı, dağları yıkarak düşmanlarını yener.


Ok ve Yay Motifi


Ok ve yay, destanlarda sıkça kullanılan bir motif olarak karşımıza çıkar. Ok ve yay, kahramanların savaş becerilerini ve hedeflerine ulaşma kararlılıklarını simgeler. Bu motif, kahramanların düşmanlarına karşı savaşırken gösterdikleri cesareti ve yeteneklerini vurgular.


 

Yazımı Karıştırılan Sözcükler

 Acenta / acente,

Acaip / acayip,

Ablem / amblem,

Adele / adale,

Acitasyon / ajitasyon,

Ahçı/ aşçı,

Afilli/ afili,

Afaroz / aforoz,

Azerbeycan / Azerbaycan,

Avut / aut,

Ateşe / ataşe (elçilik uzmanı),

Atelye/ atölye,

Ataç / ataş,

Aşofman – eşortman- / eşofman,

Aşentiyon – aşantiyon / eşantiyon,

Asvalt / asfalt,

Assubay / astsubay,

Askari / asgari.

Bilimum / bilumum,

Bilader / birader,

Barsak/ bağırsak,

Boy pos / boy bos,

Canbaz/ cambaz,

Ceryan / cereyan,

Celatin / jelatin,

Cimnastik / jimnastik,

Dersane / dershane,

Direk / direkt,

Dinazor / dinozor,

Espiri / espri,

Entrasan / enteresan,

Ensitü / enstitü,

Hakkaten / hakikaten,

Harfiyat/ hafriyat,

döküman / doküman,

Entellektüel / entelektüel,

Erezyon / erozyon,

Eşgal-eşkal / eşkâl.

 Arkaplan – arka plan,

Yalnış– yanlış,

Mahsül – mahsul,

Haftasonu – hafta sonu,

Herkez – herkes,

Kamu oyu – kamuoyu,

Gökbilim – gök bilim,

An be an – anbean,

Propoganda – propaganda,

Zaafiyet – zafiyet,

Farketmek – fark etmek,

Aç gözlü – açgözlü,

İşbirliği – iş birliği,

Gardolap – gardırop,

Küpür – kupür,

Deyinmek – değinmek,

Usül – usul,

Önizleme – ön izleme,

Kanpanya – kampanya,

Hanım efendi – hanımefendi,

Yer yüzü – yeryüzü,

İtibariyle – itibarıyla,

Devredışı – devre dışı,

Rasgele -  rastgele,

Altyazı – alt yazı,

Köpekbalığı – köpek balığı,

Örtpas – örtbas,

Süre gelen – süregelen

21 Temmuz 2022 Perşembe

Tavla 'nın icadı ve hikayesi

 "Tavla"nın hikâyesi ve icadı 



Hintli bir âlim “satrancı” icat edip, Hint Padişah'ına verdikten sonra; Padişah onu İran Padişahı Nuşirevan Hüsrev’e gönderir ve buna benzer bir oyun icat edebilir misiniz? diye sorar.

Nüşirevan âlim ve bilge Veziri Büzricimhir'e konuyla ilgili destur verir...

 Ve Büzricimhir, o güzel oyun olan tavlayı icat eder…

Tavlanın felsefesini ve sembollerini ise şöyle anlatır;

1- Taşların (pulların) 30 adet sayısı: günlerin 30 olmasını,

2- Pulların renginin siyah beyaz olması: gece ve gündüzü,

3-Tavlanın 4 kısımlı olması: 4 mevsimi,

4-5 el oyun olması: 5 vakitte gece gündüzü,

5- İki taraftan da yuvaların 12 adet olması: 12 ayı,

6-Tavlanın tamamı: Dünyayı,

7- Oynanan yeri: Gökyüzünü,

8- Zar: şans ve baht yıldızını,

9- Zarların atılışı: günlerin dönüşümünü,

10-Taşların (pulların) hareketleri: insanların hareketliliğini ve yaşamı,

11- Oyunun sonu: insanların ölümünü ifade eder..

Zar sayısına gelince:

1- Tek olan Allah’a inanç,

2- Gökyüzü ve yeryüzü,

3- Güzel söz, güzel konuşma, güzel davranış,

4- Kuzey, güney, batı, doğu,

5- Güneş, Ay, Yıldız, Ateş, Yıldırım,

6- Yaratılışın 6 günüdür...

Şiir - Görmek İster İnsan

 Görmek ister insan  Bir kavak gibi aşıp boyunu duvarların Yaprakları o ağacın  Değer birbirine bir rüzgar eliyle  Sonra duyulur o ilk yaz h...