PABUCU DAMA ATILMAK DEYİMİNİN HİKAYESİ
Osmanlı döneminde ayakkabıcılık büyük bir ustalık gerektirirdi. Her usta kendi yaptığı ayakkabının arkasında durur, işine titizlikle yaklaşırdı. Ancak bazen kötü malzemeden yapılan ya da kısa sürede yırtılan ayakkabılar müşteri tarafından geri getirilirdi. Bu durumda, hatalı ayakkabının sahibi olan ustanın pabucu, dükkânının damına atılırdı. Bu hem bir uyarı hem de esnaf arasında bir utanç göstergesiydi. Dükkanların çatılarına bakarak o semtte hangi ustanın iyi, hangisinin zayıf olduğunu anlamak mümkündü. Çatısında az ayakkabı olan, düzgün ve sağlam iş yapan usta saygı görür; çatısı eski, yırtık ayakkabılarla dolu olan ise güven kaybederdi. Bu yüzden “pabucu dama atılmak” deyimi, zamanla “gözden düşmek”, “önemini kaybetmek” anlamında kullanılmaya başladı. Bugün hâlâ biri işini kaybettiğinde, yerine başkası tercih edildiğinde ya da toplumda değerini yitirdiğinde “senin pabucun dama atıldı” deriz. Aslında bu söz, Osmanlı’daki ayakkabıcıların ahlâk ve ustalık anlayışından günümüze kalan, hatayı görünür kılan bir geleneğin dilimize yerleşmiş hâlidir.
Alıntıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder